Để đưa ra những phán đoán và phân tích kỹ thuật trong đầu tư chứng khoán, các chuyên gia thường cần sử dụng đến các công cụ riêng. Một trong số đó là dãy số Fibonacci. Dãy số Fibonacci còn được xuất hiện trong rất nhiều các lĩnh vực khác nhau. Sử dụng dãy số này giúp các nhà phân tích đưa ra được những dự báo để có một chiến lược đầu tư phù hợp. Vậy dãy số Fibonacci là gì? Cách sử dụng dãy số này trong phân tích kỹ thuật như thế nào? Hãy cùng chúng tôi nghiên cứu chi tiết những thông tin đó qua bài viết dưới đây nhé.
Định nghĩa về dãy số Fibonacci
Fibonacci là một chỉ báo trong phân tích kỹ thuật. Nó có nguồn gốc từ một lý thuyết toán học của Leonardo Fibonacci sống ở thế kỷ 12. Theo lý thuyết này, Fibonacci là một chuỗi các chữ số. Trong đó bắt đầu là 0 và 1, các số phía sau là tổng 2 số đứng liền trước.
Năm 1202, nhà toán học Fibonacci người Ý, đã lần đầu công bố dãy số trong cuốn sách Liber Abacci, qua 2 bài toán: Bài toán con thỏ và bài toán số các “cụ tổ” của một ong đực.
Dãy Fibonacci là dãy vô hạn các số tự nhiên bắt đầu bằng hai phần tử 0 và 1 hoặc 1 và 1, các phần tử tiếp theo được xây dựng theo quy tắc mỗi phần tử luôn bằng tổng hai phần tử liền trước.
Dãy Fibonacci: 0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89,…
Các dạng dãy số Fibonacci
Fibonacci Retracement – Dạng thoái lui
Fibonacci retracement là một công cụ rất phổ biến. Nó được sử dụng nhiều bởi các nhà giao dịch theo trường phái kỹ thuật.
Bằng các ngưỡng kháng cự và hỗ trợ, công cụ này giúp họ xây dựng chiến lược trong giao dịch. Từ đó lựa chọn các mức giá mục tiêu hoặc cắt lỗ hợp lý.
Khái niệm Fibonacci thoái lui còn được áp dụng trong một số chỉ báo như mẫu hình Gartley hay lý thuyết sóng Elliott nổi tiếng và nhiều chỉ báo khác.
Sau những đợt biến động tăng hoặc giảm giá đáng kể, các mức hỗ trợ và kháng cự mới sẽ thường xuất hiện tại hoặc gần các đường thoái lui quan trọng 23.6%, 38.2%, 50%, 61.8% và 100%.
Các ngưỡng thoái lui là giá tĩnh không thay đổi, không giống như các đường trung bình động. Bản chất tĩnh của các mức giá cho phép nhà đầu tư nhận dạng nhanh chóng và dễ dàng. Từ đó đưa ra các dự đoán và quyết định thận trọng khi giao dịch gần các ngưỡng quan trọng.
Để sử dụng Fibonacci Retracement, quan trọng bạn cần xác định và nối đỉnh gần nhất với các đáy cho trend tăng và đáy gần nhất với các đỉnh cho trend giảm.
Fibonacci Time Extension – Dạng Thời Gian Mở Rộng
Một chỉ báo thường được các nhà giao dịch theo trường phái kỹ thuật sử dụng để xác định các thời điểm mà tại đó giá sẽ có những thay đổi đáng kể về xu hướng hay sự đảo chiều xu hướng thường xảy ra tại các đường Fibonacci Time Extension này.
Biểu đồ kỹ thuật này bao gồm một loạt các đường thẳng đứng tương ứng với chuỗi các số trong dãy(1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34,…).
Trong một khung thời gian giao dịch xác định, bạn chọn một điểm đáy thị trường (Lows). Bạn kéo công cụ Fibonacci Time Extension từ điểm đó đến một điểm đỉnh thị trường (Highs) hoặc ngược lại. Sau đó thả công cụ sẽ hiện ra kết quả các đường Fibonacci Time Extension ứng với các ngưỡng quan trọng 38.2%, 50%, 61.8%, 100%. Từ đó bạn sẽ dự đoán được các vùng đảo chiều (Reversal) tại khu vực đường Fibonacci Time Extension đó.
Fibonacci Time Extension có hiệu quả nhất khi áp dụng để phân tích các xu hướng giá trong dài hạn. Có thể có giá trị nhất định khi nghiên cứu các xu hướng ngắn hạn.
Biểu đồ Fibonacci Time Extension nào càng chứa nhiều điểm đảo chiều thì càng tin cậy.
Fibonacci Fan – Dạng quạt
Đây là một dạng biểu đồ kỹ thuật gồm ba đường chéo. Nó sử dụng tỷ lệ Fibonacci giúp xác định các mức hỗ trợ và kháng cự quan trọng.
Fibonacci Fan được tạo ra bằng cách kẻ một đường xu hướng qua hai điểm từ đáy lên đỉnh (nếu là xu hướng tăng) và từ đỉnh xuống đáy (nếu là xu hướng giảm).
Ý nghĩa trong phân tích kỹ thuật
Vì những lí do không thực sự rõ ràng, các tỷ lệ Fibonacci đóng vai trò quan trọng trong cách vận động của giá, cũng như cách nó xuất hiện trong tự nhiên. Và có thể được sử dụng để xác định các điểm quan trọng trong quá trình di chuyển của giá.
Fibonacci retracement được sử dụng rộng rãi nhất trong các loại Fibonacci. Một phần là do sự đơn giản và khả năng ứng dụng của nó vào hầu hết các tài sản. Được sử dụng để xác định mức hỗ trợ, kháng cự, đặt lệnh dừng lỗ hoặc xác định mục tiêu.
Nhược điểm của Fibonacci
Mặc dù các mức Fibonacci chỉ ra các điểm kháng cự hoặc hỗ trợ tiềm năng, nhưng không có sự đảm bảo nào là giá sẽ phản ứng tốt với các mức đó. Đây là lí do vì sao người ta kết hợp Fibonacci với các tín hiệu khác.
Một trong những phản ứng tiêu cực khác với Fibonacci là có quá nhiều đường cản giá. Theo đó, giá sẽ thường xuyên đảo qua đảo lại tại những đường này. Và điều này sẽ làm cho các trader không xác định được đâu là ngưỡng cản hiệu quả nhất để cân nhắc trong bài toán của họ.
Cách vận dụng Fibonacci để xác định điểm chốt lời
Khả năng dự đoán các ngưỡng xảy ra điểm đảo chiều
Điểm mạnh của công cụ Fibonacci chính là khả năng dự đoán các ngưỡng có thể xảy ra các điểm đảo chiều trong một xu hướng vận động của giá. Chỉ cần 02 điểm, đỉnh và đáy. Việc xác lập kịch bản vận động của xu hướng giá tương lại được xây dựng cụ thể, rõ ràng. Cách sử dụng công cụ Fibonacci cũng rất đơn giản. Bạn chỉ cần nhấp giữ chuột từ đỉnh cao và kéo thả tại vùng đáy được giả định là vùng giá sẽ hồi phục từ đây đi lên.
Trong trường hợp của cổ phiếu PPC, sau khi xác định vùng đỉnh tại giá 21k vào thời điểm đầu năm 2018 và dự đoán đáy đang hình thành tại vùng 15k thì một kịch bản với các ngưỡng kháng cự được thiết lập. Trong đó, các ngưỡng kháng cự tại các mức Fibo 38,2%, 50%, 61,8%, 100% là các mức giá mà tại đó khả năng đảo chiều giảm có thể sẽ xảy ra với giá của PPC.
Với kịch bản này, các ngưỡng Fibonacci được xác định như các ngưỡng kháng cự tiềm năng. Dựa theo đó là các ngưỡng giá để có thể chốt lời. Quan sát diễn biến giá của cổ phiếu PPC, có thể thấy được sự vận động rất sát giữa đường giá và các ngưỡng Fibonacci. Sau mỗi nhịp tăng, giá có thể đảo chiều giảm và hướng trở lại các ngưỡng kháng cự gần nhất. Các ngưỡng này sẽ trở thành ngưỡng hỗ trợ ngắn hạn. Nếu tận dụng các nhịp điều chỉnh, nhà đầu tư sẽ rất chủ động với việc mua và chốt lời. Nhà đầu tư tiếp tục chu kỳ này khi vùng đáy lại xuất hiện. Điều này đặc biệt có ý nghĩa đối với nhóm nhà đầu tư có chiến lược giao dịch bám theo xu hướng.
Ngưỡng Fibonacci càng lớn càng tiềm ẩn rủi ro đảo chiều mạnh
Một quy luật cho thấy rằng, các ngưỡng Fibonacci càng lớn càng tiềm ẩn rủi ro đảo chiều mạnh hơn. Thậm chí là khiến xu hướng giá tăng bị bẻ gẫy. Với đồ thị cập nhật cho PPC ngưỡng kháng cự tương lai tiếp theo sẽ là kháng cự tạo bởi Fibonacci 100%, tương đương vùng đỉnh cũ đầu năm 2018.
Mức giá 21k có thể sẽ là vùng chốt lời mạnh tiếp theo của nhà đầu tư trong tương lai. Có thể chờ đón một nhịp điều chỉnh mới để đánh giá lại cơ hội cho nhịp đầu tư khác. Hoặc chuyển sang các cơ hội với cổ phiếu khác có dư địa tăng giá hấp dẫn hơn.
Với công cụ Fibonacci nhà đầu tư hoàn toàn chủ động lên kế hoạch mua và bán chốt lời. Đây là lợi thế rất lớn khi tham gia đầu tư cổ phiếu trên thị trường chứng khoán. Đặc biệt là trong các giao dịch ngắn hạn với tần suất liên tục.
Một số lưu ý khi dùng Fibonacci trong phân tích kỹ thuật
Các ngưỡng quan trọng có thể cho bạn xác suất thành công cao hơn với các dự đoán. Tuy nhiên cũng như những chỉ báo khác, Fibonacci không phải lúc nào cũng đúng.
Việc lựa chọn khung thời gian, đỉnh và đáy để vẽ Fibonacci cũng không phải đơn giản. Mỗi người sẽ có một góc nhìn khác nhau, quan điểm phân tích khác nhau.
Do vậy, không có cách nào khác bạn hãy thường xuyên rèn luyện kỹ năng sử dụng Fibonacci để có thể sử dụng một cách thành thạo và tích lũy kinh nghiệm cho riêng mình.